افزایش رم کامپیوتر - با این ترفندها رم خود را تا دو برابر افزایش دهید!

آیا کامپیوتر شما کند شده است؟ آیا هنگام اجرای چند برنامه به طور همزمان با لگ و تأخیر مواجه می شوید؟ کمبود رم (حافظه دسترسی تصادفی) احتمالا دلیل اصلی این مشکلات است. رم نقش کلیدی در عملکرد کلی سیستم شما ایفا می کند و ارتقاء آن یکی از ساده ترین و موثرترین راه ها برای افزایش سرعت و کارایی کامپیوتر است. در این مقاله، به طور جامع به نحوه افزایش رم کامپیوتر و تاثیر آن بر عملکرد سیستم شما خواهیم پرداخت.
 

راه های افزایش رم کامپیوتر

 
دو روش اصلی برای افزایش رم کامپیوتر وجود دارد:
 

• افزایش رم سخت افزاری (Hardware Upgrade): این روش اساسی و موثر است. در این روش، رم فیزیکی بیشتری به مادربرد کامپیوتر خود اضافه می کنید.
• تنظیمات نرم افزاری (Software Optimizations): با انجام برخی تنظیمات نرم افزاری می توانید تا حدودی فضای رم را آزاد کرده و عملکرد سیستم را بهبود بخشید.

 

نحوه افزایش رم سخت افزاری (Hardware Upgrade)

 
افزایش رم سخت افزاری، بهترین و موثرترین راه برای ارتقاء عملکرد سیستم و رفع مشکلات ناشی از کمبود رم است. در این روش، باید مراحل زیر را طی کنید:
 

1. بررسی سازگاری رم با مادربرد: مادربرد کامپیوتر شما از رم با ظرفیت و سرعت خاصی پشتیبانی می کند. قبل از خرید رم جدید، حتما دفترچه راهنما یا مشخصات مادربرد خود را مطالعه کرده و با نوع رم سازگار با سیستم خود آشنا شوید.
2. انتخاب رم مناسب: عوامل مهمی در انتخاب رم مانند ظرفیت، سرعت و نسل رم تاثیر گذار هستند. به طور کلی، هرچه ظرفیت رم بیشتر باشد، فضای بیشتری برای نگهداری اطلاعات در اختیار سیستم قرار می گیرد. همچنین، سرعت رم نیز بر روی سرعت کلی سیستم تاثیر می گذارد. نسل رم نیز باید با مادربرد شما سازگار باشد.
3. نصب رم جدید: نصب رم کار نسبتا ساده ای است. با کمی دقت و مطالعه دفترچه راهنمای مادربرد خود می توانید به راحتی رم جدید را بر روی اسلات های مخصوص رم بر روی مادربرد نصب کنید. نحوه نصب رم به طور کلی به شکل زیر است:

 

• باز کردن کیس کامپیوتر: پنل جانبی کیس را باز کنید تا به مادربورد دسترسی داشته باشید.
• پیدا کردن اسلات های رم: اسلات های رم را روی مادربورد پیدا کنید. معمولا این اسلات ها در کنار پردازنده قرار دارند و دارای قفل های کوچکی در دو طرف هستند.
• باز کردن قفل اسلات رم: با احتیاط، قفل های دو طرف اسلات رم را به سمت بیرون فشار دهید تا رم فعلی آزاد شود.
• خارج کردن رم قدیمی: رم قدیمی را به آرامی و با زاویه ی مناسب بیرون بکشید.
• قرار دادن رم جدید: رم جدید را با دقت و مطابق با شیار روی آن، در اسلات رم خالی قرار دهید. به زبانه ی کوچک روی لبه ی رم دقت کنید که باید با بریدگی روی اسلات همخوانی داشته باشد. رم را تا زمانی که در جای خود محکم قرار گیرد، به آرامی فشار دهید. در صورت صحیح قرار گرفتن رم، قفل های دو طرف اسلات به طور خودکار بسته خواهند شد.

 
توجه: هنگام جا زدن رم جدید، به زبانه ی کوچک روی لبه ی آن دقت کنید. این زبانه باید با بریدگی روی اسلات رم همخوانی داشته باشد. هرگز رم را با فشار زیاد جا نزنید.
 
بستن کیس کامپیوتر: پس از نصب رم های جدید، کابل های متصل به مادربورد را مرتب کنید و پنل جانبی کیس را ببندید.

نکات مهم در افزایش رم سخت افزاری

 

• ظرفیت رم جدید را با توجه به نیاز خود انتخاب کنید. برای کارهای روزمره، 8 گیگابایت رم کافی است. اما برای اجرای نرم افزارهای سنگین تر و بازی های جدید، ممکن است به 16 گیگابایت یا حتی بیشتر رم نیاز داشته باشید.
• سرعت رم نیز بر روی عملکرد سیستم تاثیر می گذارد. اما توجه داشته باشید که در صورتی که مادربرد شما از سرعت رم خاصی پشتیبانی نمی کند، خرید رم با سرعت بالاتر فایده ای نخواهد داشت.
• در صورتی که سیستم شما دارای چند اسلات رم خالی است، می توانید رم جدید را به جای تعویض رم قدیمی، به آن اضافه کنید.

 

تنظیمات نرم افزاری برای افزایش رم (Software Optimizations)

 
اگر امکان ارتقاء سخت افزاری ندارید و یا به دنبال راهی برای بهینه سازی فضای رم فعلی خود هستید، می توانید با انجام برخی تنظیمات نرم افزاری تا حدودی مشکلات ناشی از کمبود رم را کاهش دهید. در ادامه به برخی از این تنظیمات اشاره می کنیم:
 

1. بستن برنامه های در حال اجرا: بسیاری از برنامه ها حتی پس از بستن پنجره اصلی، همچنان در پس زمینه در حال اجرا بوده و از منابع سیستمی از جمله رم استفاده می کنند. با بستن کامل این برنامه ها از طریق Task Manager در ویندوز یا Activity Monitor در مک، می توانید فضای رم را آزاد کنید.
2. غیرفعال کردن برنامه های Startup: برخی از برنامه ها به صورت خودکار با روشن شدن سیستم اجرا می شوند و در نتیجه فضای رم را اشغال می کنند. با غیرفعال کردن این برنامه ها در بخش Startup تنظیمات ویندوز یا System Preferences در مک، می توانید از اشغال شدن رم با برنامه های غیر ضروری جلوگیری کنید.
3. کاهش تب های باز در مرورگر: هر تب باز در مرورگر شما بخشی از فضای رم را اشغال می کند. با بستن تب های اضافی و استفاده از افزونه های مدیریت تب، می توانید میزان مصرف رم توسط مرورگر را کاهش دهید.
4. غیرفعال کردن افکت های بصری: غیرفعال کردن افکت های بصری ویندوز می تواند تا حدودی به آزاد شدن فضای رم کمک کند. برای این کار می توانید به بخش System Properties و سپس Advanced system settings و Performance Settings و در نهایت Adjust for best performance مراجعه کنید.
5. بررسی نرم افزارهای مخرب: برخی از نرم افزارهای مخرب و ویروس ها می توانند در پس زمینه اجرا شده و از منابع سیستمی از جمله رم استفاده کنند. با اسکن کردن سیستم خود با آنتی ویروس معتبر، می توانید از عدم وجود این نرم افزارهای مخرب اطمینان حاصل کنید.

نکات مهم در تنظیمات نرم افزاری

 

• این تنظیمات تاثیر محدودی در مقایسه با ارتقاء سخت افزاری رم دارند.
• در صورتی که سیستم شما از رم بسیار کمی برخوردار است، ممکن است این تنظیمات به تنهایی نتوانند مشکلات ناشی از کمبود رم را به طور کامل برطرف کنند.
• انجام برخی از این تنظیمات مانند غیرفعال کردن افکت های بصری، ممکن است بر روی ظاهر ویندوز تاثیر بگذارد.

 

نشانه های کمبود رم در کامپیوتر

 
چندین نشانه ی هشداردهنده وجود دارد که می تواند خبر از کمبود رم در کامپیوتر شما بدهد. در صورت مشاهده ی هر یک از این علائم، بهتر است میزان رم سیستم خود را بررسی کرده و در صورت لزوم آن را ارتقاء دهید.
 

• کند شدن کلی سیستم: اولین و بارزترین نشانه ی کمبود رم، کند شدن کلی عملکرد کامپیوتر است. باز کردن برنامه ها، جابه جایی بین پنجره ها و حتی انجام کارهای ساده ی روزمره مانند مرور اینترنت با کندی صورت می گیرد.
• کندی در اجرای برنامه ها: برنامه های سنگین مانند نرم افزارهای ویرایش عکس، تدوین ویدیو و بازی های کامپیوتری برای اجرا به رم زیادی نیاز دارند. اگر هنگام اجرای این برنامه ها با کندی و تأخیر مواجه می شوید، به احتمال زیاد رم سیستم شما کم است.
• کاهش سرعت بوت شدن: بالا آمدن سیستم عامل (بوت شدن) نیز تحت تأثیر میزان رم قرار دارد. اگر زمان بوت شدن کامپیوتر شما به طور ناگهانی افزایش یافته است، می تواند نشانه ای از کمبود رم باشد.
• بستن اجباری برنامه ها (Force Close): هنگامی که رم سیستم اشباع می شود، ویندوز یا هر سیستم عامل دیگری ممکن است برنامه های در حال اجرا را به صورت اجباری ببندد تا فضای رم برای برنامه های حیاتی آزاد شود. این اتفاق می تواند باعث ایجاد وقفه در کار شما شود.
• پیغام های کمبود حافظه: در برخی موارد، ممکن است با پیغام های هشداردهنده ای مبنی بر کمبود حافظه رم مواجه شوید. این پیغام ها معمولا زمانی ظاهر می شوند که سیستم عامل دیگر فضای رم کافی برای اجرای روان برنامه ها در اختیار ندارد.
• کرش مکرر سیستم (Blue Screen of Death): در موارد حادتر، کمبود رم می تواند منجر به کرش مکرر سیستم و نمایش صفحه ی آبی مرگ (Blue Screen of Death) در ویندوز شود. این صفحه حاوی اطلاعاتی در مورد خطای رخ داده است که می تواند به تشخیص مشکل کمک کند.
• باز شدن مجدد برنامه ها پس از کم کردن حافظه: اگر متوجه می شوید که پس از بستن برنامه ها برای آزاد کردن حافظه رم، آن ها به طور خودکار دوباره باز می شوند، این می تواند نشانه ی تلاش سیستم عامل برای مدیریت کمبود رم باشد.

چگونه بفهیم چه مقدار رم کامپیوتر را استفاده کردیم؟

 
اکنون که با علائم کمبود رم در کامپیوتر آشنا شدید، برای اطمینان از کمبود رم در کامپیوترتان می توانید از ابزارهای مدیریت وظیفه (Task Manager) در سیستم عامل خود استفاده کنید.
 

• ویندوز: کلیدهای ترکیبی Ctrl+Shift+Esc را همزمان فشار دهید تا پنجره ی مدیریت وظیفه (Task Manager) باز شود. به تب Performance مراجعه کرده و میزان استفاده ی رم (Memory) را مشاهده کنید. اگر استفاده ی رم به طور مداوم در حدود 90 درصد یا بیشتر قرار دارد، به احتمال زیاد به ارتقاء رم نیاز دارید.
• مک بوک: برنامه ی Activity Monitor را باز کرده و به تب Memory مراجعه کنید. در این تب می توانید میزان استفاده ی رم و فشار کلی بر روی آن را مشاهده کنید.
• چقدر رم برای کامپیوتر من کافیست؟
• مقدار رم مورد نیاز برای کامپیوتر شما به نوع کاربری و نرم افزارهایی که استفاده می کنید، بستگی دارد. در ادامه، به راهنمایی کلی برای انتخاب ظرفیت مناسب رم اشاره می کنیم:
• کاربری اداری و وبگردی سبک: برای انجام امور اداری ساده مانند کار با نرم افزارهای آفیس، وبگردی و ایمیل، ۸ گیگابایت رم کفایت می کند.
• کاربری دانشجویی و استفاده از نرم افزارهای متوسط: اگر دانشجو هستید و از نرم افزارهای نسبتاً سنگین تری مانند فتوشاپ برای ویرایش عکس یا نرم افزارهای مهندسی ساده استفاده می کنید، ۱۶ گیگابایت رم انتخاب مناسبی است.
• گیمینگ و ویرایش حرفه ای عکس و ویدیو: برای اجرای روان بازی های جدید و ویرایش حرفه ای عکس و ویدیو با نرم افزارهای قدرتمند، به ۱۶ گیگابایت رم یا حتی ۳۲ گیگابایت رم نیاز دارید.

 

قبل از ارتقاء رم چه نکاتی را باید بدانیم؟

 
پیش از اینکه دست به خرید رم جدید بزنید، لازم است چند نکته ی مهم را در نظر بگیرید:
 

• سازگاری رم با مادربورد: مادربورد شما تنها از رم های خاصی با ظرفیت و سرعت مشخص پشتیبانی می کند. مراجعه به دفترچه راهنمای مادربورد یا وبسایت سازنده، به شما کمک می کند تا مدل رم سازگار با سیستم خود را پیدا کنید. همچنین می توانید از نرم افزارهای تشخیص سخت افزار مانند CPU-Z [CPU-Z website] برای مشاهده اطلاعات مادربورد و رم فعلی خود استفاده کنید.
• ظرفیت رم مورد نیاز: میزان رم مورد نیاز شما بستگی به نوع کاربری و برنامه هایی دارد که استفاده می کنید. برای کارهای اداری و وبگردی ساده، 8 گیگابایت رم کفایت می کند. اما برای اجرای بازی های سنگین، کار با نرم افزارهای ویرایش عکس و تدوین ویدیو، 16 گیگابایت رم یا حتی بیشتر توصیه می شود.
• سرعت رم: سرعت رم با واحد مگاهرتز (Mhz) سنجیده می شود. هرچه سرعت رم بالاتر باشد، تبادل اطلاعات بین رم و پردازنده سریعتر انجام می شود و در نتیجه، عملکرد کلی سیستم بهبود می یابد. با این حال، مادربورد شما تنها از محدوده سرعت مشخصی پشتیبانی می کند. پس به این نکته نیز توجه داشته باشید.
• تعداد اسلات رم خالی: مادربورد شما دارای چند اسلات رم است؟ این موضوع تعیین می کند که امکان ارتقاء رم تا چه ظرفیتی وجود دارد. همچنین توجه کنید که رم ها به صورت کانال (Channel) Dual و Quad برای افزایش پهنای باند و بهبود عملکرد، با هم کار می کنند. در صورت امکان، سعی کنید رم ها را به صورت ست (Kit) خریداری کنید تا از سازگاری و عملکرد بهینه آنها اطمینان حاصل نمایید.

 

نتیجه گیری

 
کمبود رم یکی از دلایل اصلی کندی عملکرد سیستم است. با آگاهی از علائم کمبود رم و روش های افزایش آن، می توانید مشکلات ناشی از کمبود رم را برطرف کرده و به ارتقاء عملکرد سیستم خود کمک کنید. در صورتی که نیاز به افزایش قابل توجه عملکرد سیستم دارید، بهترین راه حل، ارتقاء سخت افزاری رم است. اما با انجام برخی از تنظیمات نرم افزاری نیز می توانید تا حدودی مشکلات ناشی از کمبود رم را کاهش دهید.